Yalova, Türkiye’nin yüz ölçümü olarak en küçük ili ama aldığı göç oranıyla ülkemizin en hızlı büyüyen ilk üç şehrinden biridir. Kış ayları bir yana yazları buraya akın eden yerli turist sayısı yüzbinleri buluyor zaten. İstanbul’dan kısa süreliğine de olsa kaçmak isteyen herkesin gözbebeği Yalova. Son yıllarda özellikle Sağlık ve Termal Turizmi alanında patlama yaşanıyor bu şehirde. Sularından şifa akıyor desek yeridir.
Yalova denince Mustafa Kemal Atatürk’ün bu şehre olan özel ilgisinden bahsetmemek olmaz. Mustafa Kemal Paşa hayatının son yıllarının önemli bir bölümünü burada geçirmiştir. Şehir de üç tane evi bulunuyor ve buraya olan sevgisinden dolayı “Yalova Benim Kentimdir” dediği rivayet edilir. Yürüyen Köşk olarak bilinen evlerinden biri şu an müze olarak hizmet vermekte ve ziyarete açıktır.
Yalova, küçük coğrafyasına büyük güzellikler sığdırmış bir şehrimiz.
Bir de kaymakamı meşhurdur bu şehrin.. Duymuşsunuzdur mutlaka.. “Kim takar Yalova Kaymakamı’nı!” sözü atasözü gibi yerleşmiştir dilimize. Onun da hikayesini kısaca anlatalım.
Yalova Kaymakamı’nın Hikayesi
Mustafa Kemal Paşa bir gün Yalova’yı ziyaret edecektir. Bunu duyan halk merkez meydanında hazırlıklara başlar. Kalabalıklar toplanır, sokaklar süslenir.. Aynı gün şehre gelen başka birisi daha vardır. Eğitimini yeni bitirmiş, ilk görev yeri olarak bu şehre atanmış genç bir kaymakam. Kaymakamın vapuru şehre yanaşır ve meydandaki telaşlı kalabalığı görür, biraz da heyecanlanır. Vapurdan indikten sonra kenarda duran bir ayakkabı boyacısına yanaşıp ayakkabılarını boyatırken boyacıya sorar.
– Millet yeni gelecek kaymakamı karşılamaya hazırlanıyor herhalde değil mi?
Boyacı hafif sırıtarak cevap verir;
– Kim takar Yalova kaymakamını ağabey. Halk Gazi Paşa’yı bekliyor, Mustafa Kemal geliyor!
Halk Bilimci ve Araştırmacı Yazar Nuri Taner’in bir kitapta anlattığı bu hikaye dilden dile aktarılıp popülerleşmiştir. Hatta hikayeye konu olan bu anı ölümsüzleştirmek için “Yalova Kaymakamı’nın Heykeli” bile yapılmıştır şehirde.
Yalova’nın il olmadan önce nereye bağlı olduğu, hangi şehrin ilçesi olduğu konusu da zaman zaman karıştırılan bir mevzudur. Yarışmalarda bile karşınıza çıkabilir.
Yalova 1995 yılına kadar İstanbul’un bir ilçesiydi. Yalova, İstanbul’dan ayrılarak il olmuştur. İl olurken Bursa/Gemlik’e bağlı Armutlu beldesi, Kocaeli/Karamürsel’e bağlı Altınova, Kaytazdere ve Subaşı beldeleri de Yalova sınırları içine dahil edilmiştir.
İçerikler
Yalova Nerede? Nasıl Gidilir?
Marmara Bögesi’nin güneydoğusunda, Marmara Denizi kıyısında bulunan Yalova ilimiz, güneyinde Bursa, doğusunda ise Kocaeli ile komşudur. Merkezi bir konumda olan Yalova’ya ulaşım hava, kara ve deniz yoluyla da son derece kolaydır.
Yalova ulaşım rehberi genel olarak şu şekilde;
# Yalova Karayolu Ulaşımı;
İstanbul, Bursa, Eskişehir ve Kocaeli gibi büyükşehirlerin tam ortasında bulunan Yalova’ya özel araçla ulaşmanın dışında Türkiye’nin her yerinden otobüs seferleri de bulabilirsiniz.
- İstanbul – Yalova arası yaklaşık 90 kilometre ve 1 saat 15 dakika.
- Ankara – Yalova arası yaklaşık 420 kilometre ve 5 saat.
- İzmir – Yalova arası yaklaşık 390 kilometre ve 4 saat 10 dakika.
- Erzurum – Yalova arası yaklaşık 1200 kilometre ve 13 saat 30 dakika.
- Van – Yalova arası yaklaşık 1630 kilometre ve 18 saat 30 dakika.
- Adana – Yalova arası yaklaşık 900 kilometre ve 10 saat 30 dakika.
# Yalova Havayolu Ulaşımı;
Yalova il sınırları içerisinde herhangi bir havalimanı bulunmuyor. Ama bölgeye yakın olan bazı şehirlerin havalimanlarından Yalova’ya birkaç saat içinde ulaşmak mümkün.
- İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı
İstanbul’da bulunan bu iki havalimanından da Yalova’ya direkt sefer yapan otobüsler bulabilirsiniz. Özellikle Sabiha Gökçen üzerinden uçak bileti alırsanız mesafe olarak daha avantajlı olursunuz.
- Kocaeli Cengiz Topel Havalimanı
Bu havaalanından önce servislerle İzmit otogarına geçip sonra Yalova tarafına giden otobüslere binerek şehre ulaşabilirsiniz. İzmit otogarı ile Yalova Merkez arası 1 saatlik mesafede.
- Bursa Yenişehir Havalimanı
Bu havalimanından da direkt Yalova merkeze giden otobüsler bulabilirsiniz. Yol yine yaklaşık 1 saat sürüyor.
# Yalova Denizyolu Ulaşımı;
Yalova için en çok tercih edilen deniz yolu ulaşımı İstanbul – Yalova arasında yapılan feribot seferleridir. Bu seferlerle hem insan hem araç taşımacılığı yapılır. Ayrıca iki şehir arasında şehir hatları yolcu vapurları ve deniz otobüsleri ile de ulaşım sağlanıyor.
Haftanın her günü yapılan İstanbul – Yalova Feribot Seferleri
- Yenikapı – Yalova (yaklaşık 1 saat 10 dk.)
- Pendik – Yalova (yaklaşık 45 dk.)
Yalova’ya düzenli olarak yapılan diğer deniz seferleri;
- Kartal – Yalova arası deniz otobüsü.
- Kadıköy – Armutlu arası deniz otobüsü.
- Yenikapı – Armutlu arası deniz otobüsü.
- Bursa – Armutlu arası deniz otobüsü.
- Kumla – Armutlu arası deniz otobüsü.
- Bostancı – Esenköy/Çınarçık arası deniz otobüsü
- Yenikapı – Esenköy/Çınarçık arası deniz otobüsü.
- Eskihisar – Topçular arası araba vapuru. (Yaklaşık 30 dk.)
İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO) Çağrı Merkezi Telefon Numaraları
0850 222 44 36 – 444 44 36
İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO) Web Sitesi
www.ido.com.tr
Kısaca Yalova Tarihi
Yalova çevresinde yeterli arkeolojik çalışmalar yapılmadığı için bölgede ilk şehirleşmenin ne zaman ve nasıl başladığı ile ilgili net bilgilere sahip değiliz. Ama geçmişi Hititlere kadar uzanan bölgenin yerleşim yeri yapılması ise tahmini olarak Bithynia Krallığı’na dayandırılıyor. M.Ö. 7. yy.’da Marmara Bölgesi’nin bir kısmı üzerinde krallık kuran Bithynialılar (Bitinyalılar) Yalova bölgesini de topraklarına katmıştı.
M.Ö. 74 yılına gelindiğinde Roma İmparatorluğu sınırlarına dahil olan Yalova ve çevresi, bu imparatorluk ikiye ayrılınca Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu içerisinde kalmıştır.
Yalova yöresi 1326 yılında Osmanlı kumandanı Abdurrahman Gazi tarafından fethedilmiş ve Türk hakimiyeti altına girmiştir. Bu bölge 1530’lu yıllarda önce İzmit’e bağlı bir kasaba, sonra Bursa’ya bağlı bir kaza olarak kabul edilmiş, daha sonra 1901 yılında tekrar İzmit’e bağlanmıştır.
Kurtuluş Savaşı sırasında bir süre Yunan işgali altında kalan yöre, 19 Temmuz 1921’de işgalden kurtulmuş, 1929 yılında Atatürk’ün emriyle İstanbul’a bağlanmıştır.
Bir çok medeniyet görmüş, farklı hakimiyetler altına girmiş Yalova bölgesi 1995 yılında ise İstanbul’dan ayrılıp en sonunda ayrı bir il olmuştur.
Yalova Hakkında Kısa Bilgiler
Nüfus: Yalova’nın 2020 yılı nüfusu yaklaşık 275 bin kişidir.
Plaka Kodu: Yalova’nın plaka kodu: 77
Telefon Kodu: Yalova’nın telefon kodu: 0226
Posta Kodu: Yalova’nın posta kodu: 77000
Yüz Ölçümü: Yalova’nın yüz ölçümü: 847 km²Yalova Belediyesi Web Sitesi: www.yalova.bel.tr
Yalova Belediyesi Telefon: 0 (226) 811 50 00Yalova Valiliği Web Sitesi: www.yalova.gov.tr
Yalova Valiliği Telefon: 0 (226) 811 50 69Yalova İlçeleri;
- Altınova
- Armutlu
- Çiftlikköy
- Çınarcık
- Termal
Yalova Ekonomisi
Yalova ekonomisi uzun yıllardır iki alan üzerinde yoğunlaşmıştı; bunlardan biri tarım diğeri ise sanayi. Son yıllarda ise bu iki sektörün yanına, özellikle zengin termal tesisleri nedeniyle ülke içi sağlık turizmi eklenmiştir. Yalova’nın sadece Çınarcık ilçesi nüfusu bahar ve yaz aylarında 30 katına çıkmaktadır.
Yalova, sera ağırlıklı olarak yapılan tarımsal üretimin yanında, süs bitkileri ve çiçek üretimi faaliyetlerinde de ülkemizde önemli paya sahiptir. Türkiye’deki kesme çiçek üretiminin yüzde 20′den fazlası Yalova’da yapılmaktadır. Ayrıca şehirdeki en önemli tarım ürünlerinden biri de kividir.
Sanayi sektöründe yoğunluk ise kimyasal ürün ve gemi inşası üzerinedir. Yalova karbon ve akrilik elyaf üretiminde dünya çapında çok önemli bir merkezdir. Yüzde 17 gibi büyük pazar payına sahiptir. Yalova’da bulunan entegre akrilik elyaf üretim tesisi kendi alanında dünyadaki en büyük tesislerinden biridir.
Yalova’da bulunan şifalı su kaynağı termal kaplıcalar son yıllarda çok popüler olmuştur. Yalova Termal Kaplıcaları şehirde başlı başına bir turizm sektörü oluşturmuş ve Yalova’nın ekonomisine ciddi katkılar sağlamaya başlamıştır.
Yalova’nın Coğrafi Yapısı ve İklimi
Yalova’nın kendine has bir iklim tipi yoktur. Şehir Akdeniz ve Karadeniz bölgeleri arasında kaldığı için makro-klima tipi iklim ile karasal iklim etkilerine sahiptir. Coğrafya derslerinden ezbere bildiğimiz ”yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı” cümlesi tam olarak Yalova için de geçerlidir.
Yalova’nın Marmara Denizi ile çevrili kıyıları girintili çıkıntılı değil genellikle düz yapıdadır. İç kesimler ise Samanlı Dağları başta olmak üzere yükseltili arazilerden oluşur. Bitki örtüsü yamaçlar boyunca uzanan sık ormanlar ve makidir.
Yalova Mutfağı ve Yalova’ya Özgü Yemekler
Yalova’nın geçmişinden bugüne gelen kendi sosyal yapısı dışında burada yaşayan göçmenlerinde etkisiyle zengin bir mutfak kültürü vardır. Tarım faaliyetlerine elverişli toprakları nedeniyle Yalova’nın yöresel mutfağında sebzeli yemek ağırlığı hissedilir ama et ve et ürünleri tüketimi de az değildir. Şehrin kendine has köfte ve kebap çeşitleri de vardır.
Boşnak, Gürcü, Çerkes gibi bir çok farklı etnik grubunda zenginleştirdiği Yalova mutfağının belli başlı yöresel lezzetleri şöyle;
- Termal Sarma ve Termal Çorbası
- Milföylü Yalova Kebabı
- Yalova Köftesi
- Pavli Yemeği
- Papara (Ekmek Mantısı) ve Tavuklu Mantı
- Yaprak Pidesi
- Kaçamak
- Böğür
- Ekşili Köfteli Bamya Yemeği
- Ispanaklı Yalova Böreği
- Yumurta Dolması
- Cennet Küngü
- Yalova Sütlüsü
Memur ve Öğrenciler İçin Yalova Nasıl Bir Yer? Yalova’da Yaşam
Bu şehrimizde bulunan üniversite 2008 yılında kurulan Yalova Üniversitesi.
Yalova’nın öğrenci ve memurlar için nasıl bir yer olduğunu anlatırken aslında konuya iki pencereden bakmak gerekiyor. Yalova her ne kadar İstanbul’dan ayrılıp il olsa da burayı İstanbul’un bir parçası gibi değerlendirebilirsiniz. Şöyle söyleyelim; Yalova merkezde oturuyorsunuz ve İstanbul’a geçeceksiniz, mesela Pendik’e. İstanbul Avrupa yakasından yola çıkan birinden daha hızlı şekilde Anadolu yakasına geçebilirsiniz. Ya da tam tersi Anadolu yakasından yola çıkan biri köprü trafiğini geçip Yenikapı’ya gidene kadar siz Yalova’dan Yenikapı’ya gelmiş olursunuz. Sadece İstanbul değil, Kocaeli ya da Bursa gibi büyükşehirlere de gün içinde rahatça gidip gelebilirsiniz. Yalova küçük bir il olsa da bu açıdan büyük avantajınız var.
İkinci olarak Yalova’yı kendi içinde değerlendirebiliriz. Yalova’nın merkezi bir uçtan bir uca 20 dakika da yürünecek kadar ufak. Ama merkezi olsun, ilçeleri olsun harika yerler. Kışları yapacak fazla bir şey olmasa da yazları ortalık çok hareketlenir. Denizi ayrı, yeşili ayrı güzeldir Yalova’nın. Memur ve öğrenci dışında tam bir emekli şehri aslında Yalova. İstanbul’a yakın ama curcunadan uzak bir belde.
Yalova’nın olumsuz tarafları yok mu? Var maalesef. Yalova çok kozmopolit bir şehir, her taraftan göç almasının yanında yabancı turistlerin de yoğun ilgi gösterdiği bir bölge. Hem Türkiye’den gelen turistlerin hem de arap nüfusunun fazlalığı Yalova’yı pahalı bir şehir haline getirmiş. Tatilciler çok olunca esnaflarda bunu fırsat biliyorlar tabi. O yüzden Yalova özellikle öğrenciler için biraz pahalı kaçıyor. Ev fiyatları da yüksek.
Bunun dışında Yalova hem yaşamak, hem de geçici olarak burada bulunan memur ya da öğrencileri için güzel bir şehir. İnsanları iyidir. Zaten çok fazla etnik grup olduğundan kimse kimseyi yadırgamaz, ön yargılı yaklaşmaz ve anlayışlı davranır. Bütün ilçeleri tatil cennetidir. Bu bakımdan Yalova’da görev yapan memurlar için şehrin her yeri ayrı güzeldir. Merkez ya da ilçe fark etmez.