Kapat
Amazon Ormanları Gezi

Amazon Ormanları.. Dünyamızın yorgun akciğerleri…

Gezegenimizdeki oksijenin yüzde 20’sini sağlayan Amazon Yağmur Ormanları, insanoğlunun henüz yok edemediği, doğanın insana galip gelmek için en uzun süre direndiği muazzam topraklar… Ama bu katliama ne kadar direnebilecekler? Muamma!

# Her gün binlerce futbol sahası büyüklüğündeki alanı yok ediyoruz. Son 50 yılda bu ormanın %20’si tamamen kayboldu. Katliama bu hızla devam edersek, bir 50 yıl daha dayanamayabilir.

Bu konudaki duyarlılığımız da hiç samimi değil aslında. Çünkü insanoğlu olarak gözümüz doymuyor. Her suçu kapitalizme atıyoruz ama azla da yetinemiyoruz. Daha fazlasını istiyoruz. Daha fazla ev, daha fazla eşya, daha fazla tüketim, daha fazla.. Böyle olunca da küresel sermayenin yapması gereken ormanlarımızı kesmek, işlemek ve bize satmak. Kârlı iş. Zorla sattıkları yok ki! Alan razı veren razı!

Doğal alanlarını yok ettiğimiz için birçok canlı türünün neslini yok ettik ve ediyoruz. İklimler bozuluyor, havamız kirleniyor, suyumuz azalıyor. Ama bu o kadar yavaş oluyor ki hemen farkına varamıyor, umursamıyoruz. Kısık ateşte ısınan suyun içindeki kurbağa gibiyiz. Farkından değiliz ama haşlanmamız yakın. Bugün umursamadığımız meseleler gelecek nesiller için korkunç bir dünya bırakacak.

Bir zamanlar dünyamızı kaplayan doğal ormanların yaklaşık %80’i artık yok. Geri kalanını da gören son nesil biz olacağız muhtemelen.

Amazon Ormanları Yok Oluyor

Amazon Ormanları Nerede?

Amazon Havzası’nın büyük bölümünü kaplayan Amazon ormanları Brezilya, Kolombiya, Venezuela, Peru, Ekvador, Bolivya, Guyana, Surinam ve Fransız Guyanası olmak üzere 9 ülke sınırlarına dokunan, 5.5 milyon km²’lik bir ormandır. Yani Türkiye’nin tam 7 misli büyüklüğünde.

Amazon ormanları nerede? (Amazon nerede?): Bu ormanın yaklaşık %60’lık kısmı Brezilya’da bulunuyor. %13’e yakın bölümü Peru’da, %10’u da Kolombiya’da. Ormanın geriye kalan %17’lik kesimi ise yukarıda saydığımız ülkelere dağılmış durumda.

Amazon Yağmur Ormanları’nın İnanılmaz 15 Özelliği

1 Amazon ormanları içerisinde 40 bin çeşit bitki türü bulunuyor. 16 bin çeşit ağaç bulunan ormanda yaklaşık 390 milyar tane ağaç olduğu tahmin ediliyor.

2 2010 yılından beri 400’den fazla yeni bitki ve hayvan türü keşfedildi. Hala keşfedilmeyen türler vardır.

3 2,5 milyon böcek çeşidi, 2 binin üzerinde kuş çeşidi ve memeli hayvan, 2200 çeşit balık, 130 bin civarında omurgasız canlının bulunduğu Amazon ormanları, dünyada var olan canlı türlerinin yarısını içinde barındırmaktadır. Dünyadaki tüm kuş ve balık türlerinin 1/5’i Amazon ormanlarında bulunuyor.

4 Dünyanın en büyük iki nehrinden biri olan Amazon Nehri, bu ormanın içerisinden geçmektedir. 6.400 km uzunluğundaki Amazon Nehri’nin taşıdığı su miktarı Mississippi, Nil ve Yangtze Nehirleri’nin taşıdıkları suların toplamından fazladır. Tüm dünya nehirlerinin taşıdığı suyun yaklaşık %20-25’ini taşıdığı tahmin ediliyor. Denize döküldüğü Atlas Okyanusu kıyılarında genişliği yaklaşık 240 km’dir.

Amazon Nehri Uzunluğu Ne Kadar?

5 Dünyadaki tüm yağmur ormanlarının yarısından fazlasını Amazon oluşturuyor.

6 Amazon ormanlarında hava günlük güneşlikken dakikalar içinde hava kararıp yağmur yağmaya başlayabilir. Yılın her mevsimi sıcak ve nemlidir.

7 Amazon ormanlarının en büyük özelliklerinden biri atmosferdeki karbondioksit dengesini korumasıdır. Ve dünyamızın ekosistemini dengelemektedir.

8 Yağmur ormanları içerisinde siyah kayman timsahı, jaguar, puma, anakonda, elektrikli yılan balıkları, pirana ve vampir yarasa gibi dünyanın en tehlikeli hayvanları yaşamaktadır.

9 Amazon ormanları sivrisinekler yoluyla bulaşan sarı humma, dang humması ve sıtma gibi ölümcül hastalıkları da barındırıyor.

10 Kuru ve güneşli havalarda bitkilerin terlemesi sonucu oluşan sis bulutu ile Amazon ormanları bazen kendi yağmurunu kendi oluşturmaktadır.

Yağmur Ormanı Ağaç Türleri

11 Bitki örtüsü o kadar sıktır ki, Amazon ormanlarının zemininin %20’lik kısmına güneş ışınları hiçbir zaman ulaşamıyor.

12 Bu ormandaki ağaçlar yıl boyunca yaprak dökmezler. Eski yaprakların yerine sürekli yenileri çıkar ve orman tüm yıl boyunca yeşildir.

13 Amazon ormanları içerisinde dış dünyayla hiç iletişim kurmamış ilkel kabileler yaşıyor. Aynı şekilde dış dünyadaki insanlarında Amazon ormanlarında hiç ayak basmadığı, hiç keşfedemediği yerler bulunuyor. Amazon’da yaşan ilkel kabileleri bu yazımızda anlattık;

AMAZON ORMANLARI’NDA YAŞAYAN KABİLELER (TIKLAYIN)

14 Bilim insanları, yaptıkları son araştırmalar neticesinde Avrupa’nın bu bölgeleri işgalinden önce Amazonlar’da milyonlarca insanın yaşadığını düşünüyorlar.

15 Amazon ormanlarında öyle eski ve kadim ağaçlar vardır ki sadece bir ağacın üzerinde yaşayan yüzlerce bitki ve onlarca hayvan türü bulunuyor.

En Zehirli Örümcekler

Bu gizemli ve muhteşem dünyayı daha yakından görmek, keşfetmek gibi bir planınız varsa, ‘Amazonlara Nasıl Gidilir? Amazon Ormanları Gezilecek Yerler’ gibi konulara girmeden önce en önemli konuyu hemen baştan bir inceleyelim. Çünkü sağlık her şeyden önce gelir.

Amazon Ormanları’na Giderken Aşı Yaptırılmalı mı?

Amazon ormanlarının bulunduğu ülkelere seyahat gerçekleştireceksiniz, aşı konusu gerçekten çok önemli. Güney Amerika kıtasında, sivrisinekler tarafından bulaştırılan bazı hastalıklar nedeniyle maalesef her sene binlerce insan ölüyor.

Aşı mevzusu kişisel bir olaydır ve hamile kadın, çocuk, erkek, yaşlı gibi insanlarda kişiden kişiye farklılıklar göstermektedir. Bu yüzden seyahate çıkmadan önce mutlaka uzman doktor tavsiyesi almakta fayda var. Biz tıp uzmanı değiliz tabi ki ama bu konuda bildiğimiz, araştırdığımız ve tecrübe ettiğimiz bazı notları size iletmek istiyoruz.

Her türlü seyahat öncesi sağlık kontrolü ile alakalı daha detaylı bilgiler almak için;

  • T.C Sağlık Bakanlığı Seyahat Sağlığı web sistesini,
  • Dünya Sağlık Örgütü (WHO – World Health Organization) web sitesini,
  • Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC – Centers for Disease Control and Prevention) web sitesini ziyaret etmeyi unutmayın.

Başta Brezilya olmak üzere, Amazonlara giderken hangi aşıları yaptırmanız gerekir ?

Sarı Humma (Yellow Fever) Aşısı

Sarı Humma, Afrika, Güney ve Orta Amerika’nın tropikal bölgelerinde, birkaç sivrisinek türünün taşıyıp bulaştırdığı bir hastalıktır. Bu sivrisinek türleri genellikle gündüzleri ısıran cinslerdir. Amazon gibi bu hastalıkların bulundukları bölgelere giderken sarı humma aşısı yaptırmanız zorunludur.

Sarı Humma aşısı Türkiye’deki seyahat sağlığı merkezlerinde ücretsiz olarak yapılmakta. Etkisini göstermesi için seyahate çıkmadan 10 gün önce yaptırmanız gerekiyor. Aşıyı yaptırdıktan sonra size verilecek sarı renkli aşı cüzdanına bunu işletiyorsunuz ve gittiğiniz yerlerde gerekli görüldüğü takdirde bu cüzdanı göstermeniz yeterli oluyor. Bu aşının koruyucu etkisi 10 yıl olarak belirlenmişti ama Dünya Sağlık Örgütü 2016 yılında yayınladığı raporda bir kez yapılan sarı humma aşısının artık ömür boyu geçerli olduğunu bildirdi.

# Bu aşı sizi sivrisineklerden bulaşacak hastalık riskine karşı büyük oranda koruma sağlasa da yanınızda kesinlikle sivrisineklere karşı deet oranı yüksek sprey, krem ya da losyon tarzı koruyucu bulundurun.

Amazon’da ne kadar etkili olur bilemiyoruz ama normal yaşantınızda sivrisineklerden sizi koruyacak yöntemlerden biri de B1 vitamini kullanmaktır. Diğer adıyla Tiamin olan B1 vitamini aldığınızda vücudunuz sizin hissetmediğiniz ama sivrisineklerin nefret ettiği bir koku yaymaya başlıyor. Günde 1 doz B1 vitamini almak ormanlık yerlerde sizi sivrisineklerden korumaya yardımcı olur.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC)’nin 2018 yılında yayınladığı Güney Amerika’da sarı humma aşısı gerektiren bölgeler haritası şu şekilde.

Sarı Humma Harita

Hepatit A Aşısı

Hepatit A, su ve yiyeceklerden bulaşma riski olan bir hastalık. Amazon bölgesine gidilmeden önce yaptırılması tavsiye edilen bir aşı türüdür. Mümkünse ilk aşı yola çıkmadan 1 ay önce olunmalı. Daha sonra ise 6-24 ay arasında verilen bir ek aşı dozu da önerilmekte. Yapılan aşının 10 yıl koruyucu etkisi var.

Yediğiniz sebze, meyvelerin temizliğine çok dikkat edin ve temizliğinden emin olmadığınız yerlerin suyunu kesinlikle içmeyin.

Hepatit B Aşısı

Hepatit B, kan yolu ve cinsel temas ile bulaşma riski olan virüstür. Yolculuktan en az 2 hafta öncesi iki doz aşı yapılmış olması tavsiye ediliyor. Bu hastalık riskine karşı yurt dışında dikkat etmeniz gereken hususlar;

  • Tırnak makası, diş fırçası, tıraş bıçağı, çatal, kaşık gibi kişisel eşyalarınızı paylaşmayın ve temiz kullanın.
  • Vücudunuza piercing ya da dövme yaptırmak isterseniz kesinlikle steril ve temiz olan yerleri tercih edin.
  • Yiyip içtiğiniz sebze, meyvelerin temizliğine çok dikkat edin.
  • Yabancı uyruklu, sağlıklı olduğundan emin olmadığınız kişilerle cinsel ilişkiden kesinlikle uzak durun.

Tifo Aşısı

Tifo, su ve yiyecek yoluyla bulaşan bir başka hastalık türü. Bu aşı, tifo riskinin yüksek olduğu tropikal bölgelerde seyahat edecek kişilerin 1 aydan fazla kalması durumunda tavsiye ediliyor. Tifoya yakalanmamak için riskli ülkelerde yediğiniz sebze ve meyvelerin temizliğine dikkat etmeniz gerekiyor. Temiz su ile yıkamadan bu tür yiyecekleri tüketmeyin. Kapalı ve temiz su tüketmeye özen gösterin.

Sıtma (Malaria)

Anofel denilen bir sivrinsek türünden buluşan bu hastalığın tam bir tedavisi günümüzde hala yok. Sıtma, dünyada en fazla insan ölümüne yol açan hastalıklardan biri. Herhangi bir aşısı bulunmuyor. Önlem için yapabileceğinizin en etkili yol sivrisinek ısırıklarına karşı mümkün olduğunca korunabilmek. Yukarıda belirttiğimiz gibi;

  • Deet oranı yüksek sprey, krem ya da losyon,
  • B1 vitamini,
  • Uzun kıyafetler giyinmek, kısmen önleyici bazı korunma yollarıdır.

Zika Virüsü

Son yıllarda özellikle Brezilya’da adından söz ettiren tehlikeli bir virüs. Yine sivrisinekler üzerinden yayılıyor ve hamile kadınlar üzerinde etkili oluyor. Hamilelik sırasında bu virüsün bulaştığı kadınlarda doğacak çocuğun sağlığı olumsuz etkileniyor. Kafa yapılarında şekil bozukluğu meydana geliyor. Üzerinde çalışılmaya devam edilse de henüz zika virüsü için geliştirilmiş bir aşı yok. Zika, sivrisineklere karşı önlem alınmasını gerektiren önemli bir diğer hastalık.

Yani kısaca aşılarınızı yaptırsanız bile Amazon bölgesine giderken 2 şeye çok dikkat etmeniz gerekiyor;

  • Sivrisinekler
  • Yiyecek ve İçeceklerin Temizliği

Yalnız bu Amazon’daki sivrisineklerin bazıları nasıl bir meretse o kadar korumaya rağmen pantolon üzerinden bile insanı ısırabiliyor. O yüzden ‘Ben sağlam kıyafet giyerim, acayip kamufle olurum, sıkıntı olmaz’ diye düşünmeyin. Zaten o kadar sıcak ve nemli bölgede uzun süre kapalı kıyafetlerle durmak çok zor.

O yüzden mutlaka aşılarınızı yaptırın!

amazon ormanlari gezisi

Amazon hakkında ilginç bilgileri aldık, sağlık konusunda da gerekli tedbirleri öğrendik. Peki bu muhteşem ormanları yakından görmeye ve Amazon turu yapmaya karar verirsek hangi ülkelere, o ülkelerin hangi bölgelerine gitmek gerekir? Bu konuyla alakalı detaylı bilgiler için sizi şöyle alalım;

AMAZON ORMANLARI GEZİ REHBERİ (TIKLAYIN)

“Amazon Ormanları Nerede? & Amazon Ormanları Hakkında Bilgi” üzerine 1 yorum

  1. COME RENT says:

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir