Nevşehir, Türkiye’nin en özel turizm destinasyonlarından biri olan Kapadokya’nın merkezi. Erciyes, Hasandağı ve Melendiz’in milyonlarca yıl evvel oluşturduğu sanat eserleri bugün Nevşehir topraklarında arz-ı endam ediyor. Doğa harikası peribacalarına insan eli dokunmasıyla ortaya çıkan kaya oyma kiliseleri, manastırları, güvercinlikleri ve binlerce kişilik yeraltı şehirleri ile Kapadokya, Türkiye’de ölmeden önce mutlaka ziyaret etmeniz gereken yerlerden biri.
Nevşehir ayrıca Hacı Bektaş Veli gibi bir manevi önderle, Osmanlı’nın Lale Devri sadrazamlarından Damat İbrahim Paşa gibi önemli bir devlet adamına ev sahipliği yapmış ve bu iki isim de Nevşehir’e önemli değerler katmıştır.
Peki Anadolu’nun tam ortasında yer alan, tarih-kültür-inanç merkezlerimizden Nevşehir nasıl bir yer? Nevşehir’e nasıl gidilir? Ekonomisi nasıl? Öğrenci ve memurlar için Nevşehir’da hayat nasıl? Kısa başlıklar halinde Nevşehir’i biraz daha yakından tanıyalım.
İçerikler
Nevşehir Nerede? Nasıl Gidilir?
Nevşehir İç Anadolu Bölgesi’nde, ülkemizin coğrafi olarak merkezinde yer alan illerden biridir. Nevşehir’in komşuları; kuzeyde Yozgat, doğuda Kayseri, kuzeybatıda Kırşehir, güneyde Niğde ve güneybatıda Aksaray’dır.
Nevşehir ulaşım rehberi genel olarak şu şekilde;
# Nevşehir Karayolu Ulaşımı;
Anadolu’nun ortasında konumlanmış olan Nevşehir, Türkiye’nin her noktasından araçla rahat şekilde ulaşılabilecek bir il. Büyük şehirlerin bir kısmından sürekli otobüs seferi bulabilirsiniz. Yaz aylarında ise Kapadokya ziyaretçilerinin çoğalmasından dolayı daha fazla noktadan sefer yapılıyor. Nevşehir’in çok sayıda kendi otobüs firması da mevcut. Nevşehir Otogarı (Adnan Menderes Otobüs Terminali) şehir merkezine yaklaşık 6 km. mesafede. Şehir içi otobüs ya da minibüslerle terminale ulaşım mümkün.
- İstanbul – Nevşehir arası yaklaşık 750 kilometre ve 8 saat.
- Ankara – Nevşehir arası yaklaşık 300 kilometre ve 3 saat 30 dakika.
- İzmir – Nevşehir arası yaklaşık 760 kilometre ve 9 saat 20 dakika.
- Van – Nevşehir arası yaklaşık 1000 kilometre ve 12 saat.
- Antalya – Nevşehir arası yaklaşık 550 kilometre ve 7 saat.
- Trabzon – Nevşehir arası yaklaşık 700 kilometre ve 8 saat 30 dakika.
# Nevşehir Havayolu Ulaşımı;
İl sınırları içerisinde Nevşehir Kapadokya Havalimanı bulunuyor. Bu havalimanı Nevşehir’in Gülşehir ilçesi Tuzköy mevkiinde ve Nevşehir merkeze yaklaşık 28 km. uzaklıkta. Kapadokya Havalimanı ile Nevşehir merkez arasında ücretli özel servisler çalışıyor. Aynı servisler Kapadokya, Kırşehir ve Aksaray’a da hizmet veriyor. Düzenli olarak sefer yapan ayrı bir belediye otobüsü hizmeti yok (2020). Havaalanı içerisinde taksi ve araç kiralama hizmetleri mevcut.
İstanbul – Nevşehir arasında THY tarafından her gün yapılan direkt uçuşlar var. Yaz dönemlerinde Nevşehir Kapadokya Havalimanı’na yurt dışı da dahil olmak üzere farklı şehirlerden seferler ekleniyor.
Nevşehir Kapadokya Havalimanı Telefon: 0 (384) 421 44 55
Kısaca Nevşehir Tarihi
Nevşehir bölgesinde Paleolitik Çağ’a ait bulgular oldukça az. Bu çağdan sonra yaşanan yoğun volkanik faaliyetlerden ötürü bölgede uzun bir süre yerleşim kurulamadığı düşünülüyor. Neolitik Dönem ile birlikte Kapadokya topraklarında ilk yerleşim izleri başlıyor.
M.Ö. 5000-4000 yılları arasında Kapadokya’da küçük krallıklar yaşamaya başlamış ve yörenin bilinen ilk halkları Luviler ile Hititler olmuştur. M.Ö. 2500’lerin sonlarında ise Asurlular bu topraklarda ticaret kolonileri kurmuşlardır. Kapadokya’ya ‘Güzel Atlar Ülkesi’ denmesinin sebebi de Asurluların bölgeye ‘Katpatuka (Katpatukya)’ ismini vermesinden kaynaklanıyor. ‘Güzel Atlar Ülkesi’ anlamına geldiği rivayet edilen Katpatuka ismi zamanla Kapadokya’ya dönüşmüş. M.Ö. 1700’lü yıllara gelindiğinde ise bölge uzun süre Hitit hakimiyetine girmiştir.
Hititler sonrası bölge çok sayıda istila ve saldırıya uğramıştır. M.Ö. 1200’lerde Tabal Krallığı yönetimine giren Kapadokya, sonrasında sırasıyla Frigyalılar, Lidyalılar ve Perslilerin eline geçmiştir. Persliler bölgede istediği otoriteyi sağlayamamış ve Makedonya Kralı Büyük İskender’in M.Ö. 334 – 331 arasında yaptığı saldırılar sonucu bölgeyi kaybetmiştir.
Makedonya Krallığı sonrası bölgede iç karışıklıklar çıkmış ve Nevşehir yöresi bir süre bağımsız Kapadokya Krallığı dönemi yaşamıştır. Kapadokya, M.S. 17’de Roma Kralı Tiberius tarafından Roma’ya bağlanınca bölge büyük bir gelişim göstermiştir. Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılmasıyla Kapadokya, Doğu Roma (Bizans) Devleti’ne dahil oldu. Şu an Kapadokya’da ziyaret edilen tarihi yerlerin birçoğu bu çağda, yani Hristiyanlığın yayılış dönemlerinde inşa edildi. Bizans döneminde Kapadokya, Anadolu’nun iki piskoposluk merkezinden biri haline geldi.
1071 Malazgirt Zaferi ile Anadolu’ya giren Türkler, Nevşehir topraklarını da ele geçirdiler. Türklerin ‘Muşkara’ ismini verdiği bölge bir süre Selçuklu Devleti ile farklı beyliklerin hakimiyeti altında kaldı. 14. yüzyıla gelindiğinde ise Osmanlı Devleti bölgede hakimiyet kurdu.
Osmanlı’nın önemli devlet adamlarından Nevşehirli Damat İbrahim Paşa, ‘Muşkara’yı geliştirip genişleterek yeniden imar etti. Kurulan bu şehre de ‘Yeni Şehir’ anlamına gelen Nevşehir ismi verildi. O dönem Nevşehir, Niğde Sancağı’na kaza olarak bağlandı.
Yıllarca Niğde’ye bağlı olan Nevşehir, 20 Temmuz 1954 tarihli bir yasa ile ayrı bir il olarak İç Anadolu bölgemizde yerini almıştır.
Nevşehir Hakkında Kısa Bilgiler
Nüfus: Nevşehir’in 2020 yılı nüfusu yaklaşık 300 bin kişidir.
Plaka Kodu: Nevşehir’in plaka kodu: 50
Telefon Kodu: Nevşehir’in telefon kodu: 0384
Posta Kodu: Nevşehir’in posta kodu: 50000
Yüz Ölçümü: Nevşehir’in yüz ölçümü: 5.467 km²Nevşehir Belediyesi Web Sitesi: www.nevsehir.bel.tr
Nevşehir Belediyesi Telefon: 0 (384) 213 1220Nevşehir Valiliği Web Sitesi: www.nevsehir.gov.tr
Nevşehir Valiliği Telefon: 0 (384) 212 42 22Nevşehir İlçeleri;
- Acıgöl
- Avanos
- Derinkuyu
- Gülşehir
- Hacıbektaş
- Kozaklı
- Ürgüp
Nevşehir Ekonomisi
Nevşehir ekonomisi büyük ölçüde tarıma ve son yıllarda hızlı büyüyen turizm sektörüne dayanıyor.
Kapadokya’nın eşsiz güzellikleri ve büyüyen şöhreti ile beraber Nevşehir daha hızlı gelişmeye başladı. Kapadokya topraklarının merkezi konumundaki Nevşehir her yıl yüzbinlerce yerli yabancı turist ağırlıyor. Peribacaları, tarihi konakları, oyma evleri, kaya kiliseleri, vadileri ve daha bir çok ziyaret noktasını barındıran bölge, aldığı yoğun talep sayesinde diğer hizmet sektörlerine de fayda sağlıyor. Yöresel seramik ürünler, el dokuma halı ve kilimler bölge esnafının önemli geçim kaynaklarından.
Nevşehir’in öncelikli tarım ürünlerinin başında patates ve buğday geliyor. Aynı zamanda şeker pancarı, üzüm ve bakliyat üretimi de diğer önemli tarımsal faaliyetler. Nevşehir’de yetiştirilen otuza yakın üzüm çeşidi var. Şehir ayrıca çekirdekli kabak üretimi sıralamasında Türkiye birincisi.
Nevşehir’de hayvancılık ve sanayi faaliyetleri de yürütülüyor ama bu iki sektörün ekonomiye katkısı tarım ve turizmin yanında şu an için çok daha az.
Nevşehir’in Coğrafi Yapısı ve İklimi
Nevşehir’de yazların oldukça sıcak, kışların da soğuk ve sert geçtiği karasal iklim hakimdir. İli ikiye bölen Kızılırmak Vadisi’nden uzaklaşıldıkça soğuğun etkisi artar.
Nevşehir, Hasandağı, Erciyes ve Melendiz dağlarının meydana getirdiği kül ve lav birikintilerinden oluşan büyük bir plato yamacına kurulu bir şehirdir. İl topraklarının yarıdan fazlasını platolar oluşturuyor. Bu volkanik faaliyetlerin meydana getirdiği peribacaları ise ülkemizin en özel coğrafi bölgelerinden birini oluşturuyor. Kapadokya peribacalarının nasıl oluştuğuna şu yazımızda biraz daha detaylı değindik.
KAPADOKYA GEZİ REHBERİ (TIKLAYIN)
Şehrin ovalık alanları az ama verimlidir. Sanayi bitkileri yetiştirmek için uygundur. Fakat Nevşehir’in bitki örtüsü zayıftır. Ormanlık alanları çok azdır. Nevşehir topraklarında yılın büyük bölümü sarı rengin hakim olduğu bir bozkır görüntüsü hakimdir.
Nevşehir Mutfağı ve Nevşehir’e Özgü Yemekler
İç Anadolu’ya özgü yöresel lezzetleri bünyesinde toplayan Nevşehir mutfağı genellikle tahıl, bakliyat ve et ürünleri üzerine kurulu. Nevşehir toprakları farklı tarım ürünleri barındırmadığı için yöre mutfağı belki çok çeşitli değil ama kesinlikle kaliteli.
Nevşehir mutfağının en meşhur lezzetlerinin başında ise testi kebabı geliyor. Diğer yöresel yemekleri listelemeden şunu belirtelim.. Nevşehir’de yetiştirilen otuza yakın üzüm çeşidi var. Bu üzümler sadece Nevşehir değil, Türk mutfağında da farklı bir yere sahip. Kurusu ayrı, yaşı ayrı lezzetlidir.
Nevşehir mutfağının meşhur yemeklerinden bazıları;
- Testi Kebabı
- Soğanlama
- Nohutlu Yahni
- Düğü Çorbası ve Sütlü Çorba
- Çömlek Fasulyesi
- Zerdi Pilavı
- Nevşehir Tavası
- Ağpakla
- Gendime
- Sızgıt
- Kömbe
- Ayva Dolması
- Dolaz Tatlısı
Memur ve Öğrenciler İçin Nevşehir Nasıl Bir Yer? Nevşehir’de Yaşam
Nevşehir’de iki tane üniversite var. Kapadokya Üniversitesi ve Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi.
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi il merkezinde bulunuyor. Ana kampüs, merkeze yaklaşık 7-8 km. uzaklıkta ve ulaşım sıkıntısı yok. Bu üniversite henüz gelişmekte olan bir okul ve çok büyük sayılmaz. Öğrencilerin çoğu Nevşehir ve yakın illerden gelen kişiler. Kapadokya Üniversitesi ise Ürgüp’e bağlı Mustafapaşa kasabası içerisinde bulunan daha ufak bir eğitim kurumu. Kapadokya Üniversitesi’nin kurucu mütevelli heyeti üyelerinden birisi de Prof. Dr. İlber Ortaylı.
Nevşehir, ülkemizin küçük ama en yaşanılabilir şehirlerden biri. Sessiz, sakin ve huzurludur. Büyük şehirlerden gelenlerin bir süre alışmakta zorlanacağı yerlerden. Her küçük şehrin bir mecburiyet caddesi vardır ya hani. Nevşehir’in mecburiyet caddesi de Atatürk Bulvarı. Kafe, restoran, alışveriş merkezleri gibi yerlerin yoğunlukta olduğu en işlek yer burası. Ama Nevşehir’in şöyle bir avantajı var. Burası Türkiye’nin tam ortasında bir yerleşke. Hiçbir şehre çok uzun saatler seyahat etmek zorunda kalmıyorsunuz. İster Edirne’ye, ister Kars’a otobüsle yarım gün içinde ulaşabiliyorsunuz. Çevresinde bulunan 5 komşu ile 1 saat uzaklıktasınız. Üstelik bunlardan biri de Kayseri. Dünyanın en özel coğrafyalarından biri olan Kapadokya ise ayağınızın altında. Tarihe ve doğaya tutkunsanız, müthiş bir coğrafyadasınız.
Kapadokya demişken.. Memurlar için Nevşehir’in ilçelerinin merkezden daha hareketli olduğunu söylemek lazım. Yüzbinlerce turist ağırlayan Avanos, Derinkuyu, Hacıbektaş, Ürgüp gibi yerlerde sosyal hayat Nevşehir merkeze göre daha renkli. Nevşehir merkez ise hem öğrenci hem memur için sakin bir belde. İstanbul, İzmir, Antalya’dan gelip “Nerede bu millet, nerede bu insanlar?” demeyin yani.
NEVŞEHİR GEZİLECEK YERLER (TIKLAYIN)
‘Nevşehir pahalı mı?’ mevzusuna gelecek olursak.. Nevşehir ortalama bir il. Konaklama, ulaşım ya da diğer konularda ne çok pahalı ne de çok ucuz diyebiliriz. Yurt, apart daire, pansiyon gibi konularda yeterli imkanlar var. Turistik bölgeler genele göre biraz daha pahalı haliyle ama öğrenci ve memurlar için Nevşehir ekonomik şekilde yaşanacak şartlara da sahip.
