Sultanahmet’teki Camiler ve Türbeler

Sultanahmet Meydanı.. 7 Tepe İstanbul’un en güzel zirvelerinden biri.. Şehrin gözbebeği.. Tarihi Yarımada olarak bilinen Fatih ilçesine bağlı bu meydan, İstanbul’a gelen yerli ve yabancı turistlerin her daim ilk durak noktası..

Sultanahmet Camii ve Ayasofya Camii gibi iki muazzam esere ev sahipliği yapan Sultanahmet Meydanı, özellikle manevi ziyaretgahları ile ön plana çıkan bir yer. Bu nedenle Sultanahmet semti çevresindeki cami ve türbeleri ayrı bir başlıkta ele almak istedik.

Sultanahmet Meydanı ve Çevresindeki Camiler & Türbeler

Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinden bugüne şehrin en önemli mekanlarından biri olmayı sürdüren Sultanahmet Meydanı, adeta bir açık hava müzesi. Topkapı Sarayı, Aya İrini, Yılanlı Sütun, Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Yerebatan Sarnıcı, Theodosius Dikilitaşı ve Binbirdirek Sarnıcı gibi muhteşem eserlere ev sahipliği yapan Sultanahmet’te ayrıca birbirinden değerli ibadethaneler yer alıyor.

Peki baştan aşağı tarihi bir dokuya sahip olan Sultanahmet’te hangi camiler var? Başta semte ismini veren, İstanbul siluetinin en önemli bölümünü oluşturan Sultanahmet Camii’nden başlayalım ve hepsini tek tek sıralayalım..

Sultanahmet Camii ve Külliyesi

1600’lü yıllarda, Osmanlı padişahlarından I. Ahmet tarafından yaptırılan Sultanahmet Camii, Türk İslam mimarisinin en güzel örneklerinden biri. Bu ihtişamlı eserin ustası ise dönemin başmimarı olarak bilinen Sedefkâr Mehmed Ağa. Sultanahmet; her ne kadar cami olarak ön plana çıksa da, büyük bir külliye ile bütünleşik bir yapıdır. Bu külliye içinde günümüze kadar ulaşmış kısımlar ise mahzenler, kahvehane, evler, dârüşşifâ (hamamı hariç), tabhâneler, bir kısım dükkânlar ve üç sebildir.

Sultanahmet Camii nerede? Harita konumu için ➜ tıklayın.

Ayasofya Camii

Ayasofya, Hıristiyanlık inancındaki ‘ekanîm-i selâse’nin (üçleme) ikinci unsuru olan oğulun ilahi hikmeti (sofia) adına inşa edilmiş bir yapıdır. 324 yılında I. Konstantin tarafından yapımına başlanan Ayasofya, II. Konstantin tarafından 360 yılında tamamlanır. Fakat şehirde çıkan ayaklanmalar neticesinde yapı komple yanar. Yapının şu an gördüğümüz son hali ise 532-537 yılları arasında Bizans İmparatoru I. Justinianus’un emri ile yaptırılır. İstanbul fethedilince şehrin en büyük kilisesi olan bu yapı usulen camiye çevrilir. Ayasofya’nın yanına bir de medrese yaptırılır. Caminin güneydoğu tarafında bulunan minaresinin ise II. Beyazıt döneminde Mimar Sinan tarafından yapıldığı tahmin ediliyor.

Cumhuriyet döneminde müzeye çevrilen Ayasofya’nın medrese kısmı yıkılmıştır. Caminin tarihi halıları başta olmak üzere birçok değerli eşyası da tahliye edilmiştir. Uzun yıllar müze olarak hizmet veren Ayasofya, 10 Temmuz 2020 tarihinde yeniden camiye çevrilerek ”Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi” adını almıştır.

Sultanahmet Meydanı gezisine bu muazzam yapıyı ziyaret ederek başlayabilirsiniz. Zira Ayasofya, dünyada ölmeden önce görülmesi gereken eserlerden biridir.

Ayasofya Camii nerede? Harita konumu için ➜ tıklayın.

Sultan I. Ahmed Türbesi

Sultan I. Ahmed’in vefatından sonra yapımına başlanan bu türbe, II. Osman döneminde tamamlanmıştır. Türk İslam medeniyetinden izler taşıyan yapıda I. Ahmed ile beraber hanımı Mahpeyker Kösem Sultan, II. Osman ve IV. Murad gibi hanedan ailesinden bazı kişilerin de kabirleri bulunmaktadır. Sultanahmet Camii’ne geldiğinizde, caminin hemen yanı başında bulunan bu tarihi türbeyi de ziyaret edebilirsiniz.

Sultan I. Ahmed Türbesi nerede? Harita konumu için ➜ tıklayın.

Küçük Ayasofya Camii

530 yılında kilise olarak yaptırılan bu eser, II. Bayezid döneminde camiye çevrilmiştir. Yapı, Ayasofya Camii’ne bazı teknik benzerlikleri sebebi ile Küçük Ayasofya olarak anılır. Küçük Ayasofya da esasında bir külliyedir ve türbe, zaviye-medrese, sıbyan mektebi, hamam gibi bölümleri mevcuttur.

Küçük Ayasofya Camii nerede? Harita konumu için ➜ tıklayın.

Sokullu Mehmet Paşa Camii

Sultanahmet Camii’ne yakın bir konumda olan bu eser; Eminönü ilçesine bağlı Kadırga semtinde bulunuyor. Mimar Sinan’ın eserlerinden biri olan külliye, üç padişaha sadrazamlık yapan Sokullu Mehmet Paşa adına inşa edilmiş. Yapının mimarisi Selimiye Camii’ne benzerliği ile dikkat çekiyor. Onun kadar ihtişamlı olmasa da, oldukça görkemli bir eser. Külliyeye ait olan bölümlerden kervansaray, dükkan ve fırın ise günümüze kadar ulaşmayı başaramamış.

Sokullu Mehmet Paşa Camii nerede? Harita konumu için ➜ tıklayın.

Buhara Özbekler Tekkesi (İstanbul Tasarım Merkezi)

Burası 1700’lü yıllarda Orta Asya’dan göç eden Nakşî dervişleri için inşa edilmiş bir eser. Özbek şeyhleri o dönemlerde Osmanlı Devleti ile kendi halkları arasında bir köprü vazifesi gördüğü için kendilerine ayrı bir önem veriliyormuş.

Buhara Özbekler Tekkesi; mescid, abdesthane, avlu, çeşitli oda ve sofalar, meyve ağaçları bulunan bir bahçe ve hamam bölümlerinden oluşuyor. Mekan günümüzde ‘İstanbul Tasarım Merkezi’ olarak hizmet veriyor. Türk İslam sanatına ait bazı çalışmaların yapıldığı bu atölyede ziyaretçilere tasarım üzerine eğitimler de veriliyor.

Buhara Özbekler Tekkesi (İstanbul Tasarım Merkezi) nerede? Harita konumu için ➜ tıklayın.

Keçecizade Fuad Paşa Camii ve Türbesi

Sultanahmet Binbirdirek Mahallesi’nde, Peykhane Caddesi’nin köşesinde yer alan bu harika sanat eseri, Sadrazam Keçecizade Fuat Paşa tarafından 1869 yılında yaptırılmış. İstanbul’un meşhur camileri gibi büyük değil ama harikulade işçiliği bir ziyareti hak ediyor. Özellikle türbenin dışındaki pencere şebekelerinin Türk sanatından farklı bir tarzda yapıldığını belirtmek isteriz.

Keçecizade Fuad Paşa Camii ve Türbesi nerede? Harita konumu için ➜ tıklayın.

Zeynep Sultan Camii

Cami, Sultan III. Ahmed’in kızı Zeynep Sultan tarafından 1769 yılında yaptırılmış. Eserin mimarı ise Mehmet Tahir Ağa. Esasında burası da küçük bir külliye. Zamanında sıbyan mektebi, sebil, medrese ve türbeden oluşuyormuş. Sebil kısmı tramvay çalışmalarında komple yıkılmış. Diğer kısımların bir bölümü de yol çalışmalarında yıkılmış. Birkaç kez tadilattan geçen Zeynep Sultan Camii son olarak 1988 yılında restore edilmiş.

Zeynep Sultan Camii nerede? Harita konumu için ➜ tıklayın.

Akbıyık Camii

Yapılış tarihi net olarak bilinmeyen Akbıyık Mescidi’nin İstanbul’daki en eski camilerden biri olduğu tahmin ediliyor. Yapı, Suriçi’nde bulunan diğer cami ve mescitlere göre daha güneyde yer aldığı için ‘Evvel-i Kıble’ veya “İmâmü’l-Mesâcid” isimleri ile de anılırmış. Çok büyük beklenti içinde olmadan bu şirin yapıyı ziyaret edebilirsiniz.

Akbıyık Camii nerede? Harita konumu için ➜ tıklayın.

Kapı Ağası Mahmut Ağa Camii

Sultanahmet Meydanı’na yakın konumdaki bir diğer tarihi ibadethane olan Kapı Ağası Mahmut Ağa Camii, Tomurcuk Sokak’ta yer alıyor. 1553 yılında Kapı Ağası Hadım Mahmut Ağa tarafından yaptırılan bu eserin mimarı ise Mimar Sinan. Yapı yine medresesi, sıbyan mektebi ve çeşmesi ile ufak bir külliyenin parçası olarak inşa edilmiş. Fakat birkaç defa yangın tehlikesi atlattığı için bazı kısımları yıkılmış. Her defasında yeniden inşa edilen cami orijinal halinden oldukça uzaklaşmış.

Kapı Ağası Mahmut Ağa Camii nerede? Harita konumu için ➜ tıklayın.

Sultan II. Mahmut Türbesi

Çemberlitaş Divan Yolu Caddesi üzerinde bulunan Sultan II. Mahmut Türbesi; odalar, çeşme, sebil ve hazire gibi alanlardan oluşuyor. 1840 yılında yapımı tamamlanan türbede Sultan II. Mahmut’un yanında Sultan Abdülaziz, Sultan II. Abdülhamid gibi birçok hanedan üyesinin de kabirleri yer alıyor. Sağlam şekilde günümüze kadar ulaşan bu önemli eseri, Sultanahmet Meydanı gezinize dahil etmenizi tavsiye ederiz.

Sultan II. Mahmut Türbesi nerede? Harita konumu için ➜ tıklayın.

İSTANBUL’UN EN GÜZEL TARİHİ CAMİLERİ (TIKLAYIN)

İSTANBUL’DA GEZİLECEK YERLER (TIKLAYIN)