Manisa, Osmanlı’yı büyük bir imparatorluk haline getiren padişahların şehzadelik dönemlerini geçirdiği ‘Şehzadeler Şehri‘dir. Hristiyanlığın yedi kutsal kilisesinin üçünün yer aldığı, Mimar Sinan’ın Ege Bölgesi’ndeki tek eseri Muradiye Camii’nin bulunduğu, sinagogları, antik kentleri, diğer tarihi kalıntıları ile önemli bir tarih ve kültür merkezidir.
Manisa’da bulunan ve tarihçi Herodot’un ‘altın şehir’ olarak söz ettiği Lidya başkenti Sardes, tarihteki ilk paranın, ilk turistik otelin ve ilk zarlı zeka oyununun kullanılmaya başlandığı yer olarak bilinir. Şifa kaynağı Mesir Macunu, Sultaniye Üzümü, Türkiye’nin ilk çevrecisi Manisa Tarzanı ve Spil Dağı’na ev sahipliği yapan Manisa, ülkemize büyük değerler katan bir ilimiz.
İzmir’den sonra Ege Bölgesi’nin en büyük ikinci ili olan Manisa nasıl bir şehir? Öğrenci ve memurlar için Manisa’da hayat nasıl? Manisa’nın tarihi, ekonomisi, meşhur yemekleri gibi konuları kısa başlıklar halinde derlediğimiz bu yazımızda Manisa’yı biraz daha yakından tanıyalım.
İçerikler
Manisa Nerede? Nasıl Gidilir?
Ege Bölgesi’nin tam ortasında bulunan Manisa, Spil Dağı ile Gediz Nehri arasında kurulu bir şehirdir. Manisa ilimizin komşuları; kuzeyde Balıkesir, güneyde Aydın, batıda İzmir, güneydoğuda Denizli, doğuda ise Uşak ve Kütahya’dır.
Manisa ulaşım rehberi genel olarak şu şekilde;
# Manisa Karayolu Ulaşımı;
İzmir – İstanbul karayolu üzerinde bulunan Manisa’ya kendi aracınızla ya da otobüsle ulaşım oldukça kolaydır. Türkiye’nin hemen her bölgesinden İzmir’e giden otobüs seferleri vardır ve birçoğu Manisa üzerinden geçer. Büyük şehirlerden ise direkt Manisa’ya giden otobüsler de bulabilirsiniz. Manisa otobüs terminali şehir merkezinin içinde bulunuyor ve ulaşım sıkıntısı yok.
- İstanbul – Manisa arası yaklaşık 430 kilometre ve 4 saat 30 dakika.
- Ankara – Manisa arası yaklaşık 560 kilometre ve 7 saat.
- İzmir – Manisa arası yaklaşık 40 kilometre ve 40 dakika.
- Eskişehir – Manisa arası yaklaşık 400 kilometre ve 5 saat.
- Trabzon – Manisa arası yaklaşık 1400 kilometre ve 16 saat.
- Adana – Manisa arası yaklaşık 940 kilometre ve 12 saat.
# Manisa Havayolu Ulaşımı;
Manisa il sınırları içerisinde herhangi bir havalimanı bulunmuyor. Manisa’ya uçakla gelmek için tercih edebileceğiniz en yakın havaalanı İzmir’de bulunan Adnan Menderes Havalimanı’dır.
İzmir Adnan Menderes Havalimanı ile Manisa arasında Havaş servisleri hizmet veriyor. Türkiye’deki hava yolu firmalarının hemen hemen tamamının İzmir’e sefer düzenlediği düşünülürse, Manisa’da havaalanı olmasa da İzmir’den yaklaşık 1- 1,5 saatlik bir servis yolculuğu ile Manisa’ya ulaşım kolaydır. Adnan Menderes Havalimanı içerisinde araç kiralama ve taksi hizmetleri de veriliyor. Uçak bilet fiyatları dönemsel olarak değişiyor.
# Manisa Demiryolu Ulaşımı;
Manisa, Bandırma ve Balıkesir hattından gelen demiryolu güzergahı ile Uşak ve Alaşehir hattından gelen demiryolu güzergahının kesişim noktasındadır. Bu dört bölgeden İzmir istikametine giden tüm trenler ile Manisa’ya ulaşabilirsiniz.
Ayrıca İzmir (Basmane) – Ankara arasında düzenli olarak her gün sefer yapan İzmir Mavi Treni’de Manisa’ya trenle ulaşımın bir diğer yoludur.
İzmir Mavi Treni yol güzergahı şu şekilde (her gün);
Ankara → Eskişehir → Kütahya → Balıkesir → Manisa → İzmir
İstanbul’dan Bandırma’ya feribot ile geçtiğinizi düşünürsek, üç büyük şehirden de (İstanbul, Ankara, İzmir) tren ile Manisa’ya ulaşmak mümkündür.
Manisa Tren Garı Telefon: 0 (236) 234 19 15
TCDD Taşımacılık Web Sitesi: ebilet.tcddtasimacilik.gov.tr
TCDD Taşımacılık İletişim Hattı: 444 8 233 (444 TCDD)
Kısaca Manisa Tarihi
Manisa’nın Salihli ilçesinde bulunan fosil ayak izleri bundan tam 26 bin yıl öncesine tarihlendiriliyor. Kırkağaç ilçesi Yortan Köyü’nde bulunan ve Tunç Devri izleri taşıyan mezarlar da 5 bin yıl eskiye gidiyor. Manisa’nın Ege’deki diğer şehirler gibi tam olarak gün yüzüne çıkmamış kadim bir tarihi var.
Bilinen tarihte ise şehrin ilk yerleşimcilerinin eski bir Yunan boyu olan Magnetler olduğu düşünülüyor. Sebebi ise Yunanlıların Anadolu’ya dağılım gösterdiği yıllarda Spylos Dağı’nın eteklerine gelip Magnesia şehrini kurmuş olmaları. Homeros’un İlyada Destanı’nda, Truva kuşatmasında yer alan Yunan ordusu içinde Magnetlerin de yer aldığından bahsedilir.
Manisa ve civarı M.Ö. 1450-1200 yılları arasında Hitit Uygarlığı altında bulunuyordu. M.Ö. 1200 sonrası Lidyalılar, M.Ö. 546 – 334 arasında Persler, M.Ö. 334’de İskender İmparatorluğu bölgede hakimiyet kurdu. Sonrasında Bergama Krallığı’nın topraklarına katılan bölge, Kral III. Attalos’un ölümünün ardından (M.Ö. 133) onun vasiyeti üzerine Roma İmparatorluğu’na devredildi. Bu dönemde bölge ticari olarak oldukça gelişti. Roma’nın ikiye ayrılması ile Bizans topraklarına katılan Manisa yöresi önemli bir piskoposluk merkezi haline geldi.
Manisa, 1313 yılında Saruhan Bey ordusu tarafından fethedilip Saruhanoğulları Beyliği’nin merkezi yapılmıştır. İlyas Bey ve İshak Çelebi Bey dönemlerinde ise şehre bir çok eser kazandırılmıştır.
1391 yılında Yıldırım Bayezid’in Osmanlı’ya kattığı topraklar Ankara Savaşı ile önce Timur’a iade edilmiş, 1412 tarihinde ise Çelebi Mehmed tarafından tekrar Osmanlı İmparatorluğu’na kazandırılmıştır.
1437-1595 yılları içinde Manisa, Osmanlı şehzadelerinin yetiştirildiği önemli bir siyasi merkezdi. II. Murad, Fatih Sultan Mehmet, Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim, III. Murad, III. Mehmet ve I. Mustafa dahil olmak üzere Osmanlı’ya padişahlık yapan 16 şehzade Manisa’da sancakbeyliği yapmıştır. Bu özelliğinden dolayı Manisa halk arasında Şehzedeler Şehri olarak tanımlanır. Bu dönemde yaptırılan eserlerden bazıları ise günümüzde hala Manisa’nın çok önemli tarihi yapılarını oluşturmaktadır.
Mondros Mütarekesi sonrası, 15 Mayıs 1919’da Yunanlılar Manisa civarını işgal etmişlerdir. Bu dönem şehirdeki tarihi yapıların büyük kısmı zarar görmüştür. Yaklaşık 3 yıl süren işgalin ardından, 8 Eylül 1922’de Manisa ve çevresi Yunan işgalinden kurtarılmıştır.
1923’te Saruhan olan şehrin adı 1927’de Manisa olarak değiştirilmiştir.
Manisa Hakkında Kısa Bilgiler
Nüfus: Manisa’nın 2020 yılı nüfusu yaklaşık 1 milyon 445 bin kişidir.
Plaka Kodu: Manisa’nın plaka kodu: 45
Telefon Kodu: Manisa’nın telefon kodu: 0236
Posta Kodu: Manisa’nın posta kodu: 45000
Yüz Ölçümü: Manisa’nın yüz ölçümü: 13.810 km²Manisa Büyükşehir Belediyesi Web Sitesi: www.manisa.bel.tr
Manisa Büyükşehir Belediyesi Telefon: 0 (236) 231 45 80Manisa Valiliği Web Sitesi: www.manisa.gov.tr
Manisa Valiliği Telefon: 0 (236) 231 37 27Manisa İlçeleri;
- Ahmetli, Akhisar, Alaşehir
- Demirci
- Gölmarmara, Gördes
- Kırkağaç, Köprübaşı, Kula
- Salihli, Sarıgöl, Saruhanlı, Selendi, Soma
- Turgutlu
- Şehzadeler
- Yunusemre
Manisa Ekonomisi
1960’lı yıllara kadar Manisa’nın ekonomisi sadece tarıma dayalıydı. 1970’li yıllardan itibaren sanayi alanında gelişme göstermeye başlayan şehir, şu an dünyada tek noktada en fazla beyaz eşya ve televizyon üretilen yer haline geldi. Burası buzdolabı, çamaşır ve bulaşık makinası ihracatında dünyanın öncü şehirlerinden biridir.
Manisa, İngiliz Financial Times tarafından 2005 yılında ‘Doğrudan Yabancı Yatırım İçin En Uygun Maliyetli Şehir‘ seçilmiştir. 2006 yılında ise Financial Times’ın yayın eklerinden biri olan Foreign Direct Investment Magazine dergisinin düzenlediği ‘Geleceğin Avrupa Şehirleri ve Bölgeleri’ yarışmasında ‘En İyi Potansiyele Sahip Şehir‘ kategorisinde de 1. olmuştur. İzmir’den sonra Ege’nin en büyük sanayi merkezi olan Manisa; Vestel, Indesit, Bosch, Klimasan, Schneider, ECA, Eczacıbaşı ve Ülker gibi birçok markanın üretim tesisine ev sahipliği yapmaktadır.
Şehrin sanayi sektöründe faaliyet gösterdiği diğer önemli alanlar ise otomotiv, iklimlendirme sanayisi ve tekstildir.
Manisa tarım üretiminde de ülkemizin önemli şehirlerinden biri. Türkiye’den ihraç edilen çekirdeksiz kuru üzümün yaklaşık yüzde 80’ini Manisa tek başına karşılar. En az üzüm kadar önemli bir diğer Manisa ürünü ise tütündür. Ülkemizin tütün üretim merkezi olan Ege Bölgesi’nde üretim payının yüzde 50’si Manisa’ya aittir.
Kuru üzüm ve tütün dışında Manisa’nın Türkiye tarımı içindeki yerine bakıldığında pamuk, zeytin ve kiraz da çok önemli yer tutar. Şehrin diğer tarım ürünleri ise; buğday, arpa, mısır, pirinç, nohut, bakla, susam, karnabahar, lahana, kereviz, domates, patlıcan, pırasa, kabak, biber, fasulye ve ıspanaktır.
Manisa’nın Coğrafi Yapısı ve İklimi
Gediz Irmağı ile Spil Dağı arasında bulunan Manisa, verimli topraklar üzerine kurulmuş bir şehirdir. Manisa’nın doğal il sınırlarını Yunt Dağı, Bozdağlar ve Demirci Dağları gibi yükseltiler oluşturuyor diyebiliriz. Çok çeşitli yeryüzü şekilleri görülen şehrin yarısını dağlar, geri kalan kısmının büyük bölümünü ise ova ve platolar oluşturur.
Manisa’nın ovalarında ve ova çevrelerinde Akdeniz, yüksek dağlık kesimlerinde ve platolarında karasal iklim etkisi vardır. Manisa’nın Ege Denizi’ne kıyısı olmasa da denize çok yakındır. Dağlar kıyıya dik uzandığı için deniz etkisi Manisa’nın iç kesimlerine kadar azalarak hissedilebilir. Yazlar oldukça sıcaktır ama kışlar da büyük ölçüde soğuk ve yağışlı geçer. Şehrin yüzde 50’ye yakın bir bölümü orman ve maki ile kaplıdır. Bağlar ve zeytinlikler de Manisa ile sınırları içinde geniş bir alan kaplar.
MANİSA SPİL DAĞI REHBERİ (TIKLAYIN)
Manisa Mutfağı ve Manisa’ya Özgü Yemekler
İç Anadolu ve Ege Bölgesi’nin lezzetlerini bünyesine barındıran Manisa mutfağının en güzel özelliklerinden biri, her ilçesinin kendine has yöresel yemeklerinin olması. Salihli, Kula, Akhisar, Kırkağaç başta olmak üzere her bölgesinin ayrı meşhur yemekleri vardır.
Şehzadeler Şehri Manisa’nın Sultaniye üzümü, Kırkağaç kavunu ve şifa kaynağı mesir macunu dışında türlü türlü sebze ve et yemekleri bulunur. Manisa’nın en bilinen yemeği ise sos, yoğurt ve pide parçaları ile ikram edilen Manisa kebabıdır. Görüntü olarak iskenderin köfte ile yapılan şeklini andırıyor.
Manisa ve ilçelerinin birbirinden lezzetli yöresel yemeklerinden bazıları;
- Manisa Kebabı
- Akhisar Köftesi
- Salihli Odun Köftesi
- Alaşehir Kapaması
- Kabaklı Pide
- Su Böreği
- Kula Güveci ve Kula Şekerli Pidesi
- Bohça Kebabı
- Balkabağı Sinkonta
- Höşmerim
- Nohutlu Mantı
- Börülçe Tarator
- Şehzade Tatlısı
- Katmer
- Keşkek
- Sultaniye Üzümü
- Kırkağaç Kavunu
- Mesir Macunu ve Sultan Çayı (Mesir Çayı)
- Bonus: Akhisar Dört Mevsim Gazozu
MESİR MACUNU NEDİR? İÇİNDE NELER VAR? (TIKLAYIN)
Memur ve Öğrenciler İçin Manisa Nasıl Bir Yer? Manisa’da Yaşam
Manisa’da 1992 yılında kurulan Manisa Celal Bayar Üniversitesi bulunuyor.
Celal Bayar Üniversitesi tek bir yerde değil, şehrin farklı bölgelerine dağılmış kampüslere sahip bir okul. Muhtemelen okuyacağınız bölüme göre ikamet adresinizi belirlemek durumunda kalacaksınız. Mesela en kalabalık kampüslerinden biri olan Muradiye Kampüsü merkezin 35-40 dakika kadar dışında kalıyor. Eğitim Fakültesi ise merkeze yaklaşık 3,5 saat uzaklıktaki Demirci ilçesinde. Bu şekilde diğer fakülteler de merkez ve hatta ilçelere kadar dağılmış durumda.
Muradiye Kampüsü sosyal olanaklar bakımından öğrencilere fazlaca seçenek sunuyor. Kampüs içindeki yurtlar haricinde bölgede uygun fiyatlı daire bulmakta mümkün. Bu kampüs ile merkez arası otobüs-minibüs seyahati yaklaşık 40 dakika kadar sürüyor. Öğrencilerin yıllardır en çok şikayet ettiği konu ise otobüslerin her zaman çok kalabalık olması. Gün ve saat fark etmeksizin İstanbul’un metrobüs atmosferini aratmayan bir ulaşım hizmeti var maalesef.
Muradiye Kampüsü’nde okuyan tüm öğrencilerin en çok vakit geçirdiği yer ise Cey Park. Kampüs içinde bulunan bu mekan, kafe, restoran, market gibi yerlerin bulunduğu merkezi bir öğrenci AVM’si gibi.
Öğrenci ve memurlar için Manisa, Ege’nin en güzel illerinden biridir. Hem şehir yapılaşması düzgün, hem insanları iyidir. Pek uyum sorunu yaşamazsınız. Kimse kimseye karışmaz. Ayrıca şöyle bir durum da var.. Manisa’da okuyan çok sayıda öğrenci aslında İzmir’de ikamet ediyor. İzmir-Manisa merkez arası ulaşım 30-40 dakika sürüyor. İzmir’de ikamet etmeyen öğrenciler de sık sık İzmir’e gidip geliyorlar. Hatta Celal Bayar Üniversitesi otostop çekme konusunda uzman öğrencilere sahip diyebiliriz. İzmir-Manisa yolu üzerinde her daim otostop çeken öğrencilerle karşılaşmak mümkün. Manisa’da okuyan on binlerce üniversite öğrencisi olmasına rağmen merkezde bunu hissedemezsiniz. Birinci sebep okul binalarının şehrin her tarafına dağılmış olması, ikincisi ise yaşamak için İzmir’i tercih edenlerin çok olması. Aynı durum bazı memur kesimleri içinde geçerli. Evi İzmir, işi Manisa’da olan çok sayıda çalışan var.
MANİSA’DA GEZİLECEK YERLER (TIKLAYIN)
Manisa her ne kadar İzmir’e çok yakın olsa da iklim anlamında İzmir’e benzemez. Manisa daha soğuktur ve kışın bol bol kar yağışı görebilirsiniz. Ama İzmir’e nazaran daha ucuz bir şehirdir. Konaklama imkanları, yeme-içme, ulaşım gibi temel ihtiyaçlar anlamında Manisa pahalı bir şehir değildir.
